17 Buôn văn hóa Ê-Đê

Êđê là dân tộc sinh sống lâu đời trên mảnh đất Tây Nguyên, thuộc nhóm chủng tộc Austronesia. Tiếng Êđê thuộc phân nhóm ngôn ngữ Chăm, thuộc ngữ chi Malay-Polynesia của ngữ hệ Nam Đảo.  

Cộng đồng người Êđê theo chế độ mẫu hệ, sống chủ yếu ở phía Đông của Công viên địa chất toàn cầu UNESCO Đắk Nông (chủ yếu là nhóm Êđê Kpă), sinh sống tại các buôn Nui, Buôr, Trum và Ea Pô, huyện Cư Jút. Người dân sinh sống chủ yếu bằng nghề chăn nuôi gia súc, trồng hoa màu, cây nông nghiệp và cây công nghiệp.

Buôn Nui viết theo chữ Êđê là buôn Hnui, được lấy tên theo dòng suối Ea Hnui (nghĩa là “nguồn nước muộn”). Bon được hình thành từ năm 1965 sau khi đế quốc Mỹ tiếp tục dồn đồng bào Êđê về giáp cầu 14 (cạnh sông Sêrêpôk) để lập ấp chiến lược. Năm 1975 thống nhất đất nước, đồng bào Êđê Kpă chọn nơi đây để an cư sinh sống, sau này Buôn Nui tách thành 04 buôn: Nui, Buôr, Trum và Ea Pô như hiện nay.

Dệt thổ cẩm Êđê – Ảnh: Võ Anh Tú

Văn hóa truyền thống của cộng đồng dân tộc Êđê Kpă rất đa dạng và phong phú, các giá trị di sản này được thể hiện rõ nét qua  kiến trúc nhà dài (hình dáng như một chiếc thuyền) hay những chiếc ghế dài kpan cùng các lễ hội và nghi truyền thống như lễ cúng bến nước, lễ mừng lúa mới,… Ngoài ra, người Êđê còn bảo tồn khá nguyên vẹn nghề dệt thổ cẩm truyền thống, nổi bật là kỹ thuật dệt Kteh với các hoa văn đặc trưng, phức tạp, màu sắc chủ đạo đen, đỏ. Đặc biệt, cồng chiêng Êđê đã góp phần vào Không gian văn hóa cồng chiêng Tây Nguyên, được tổ chức UNESCO công nhận là “Kiệt tác Di sản văn hóa phi vật thể của nhân loại” năm 2005 và trở thành “Di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại” năm 2009. Cách diễn tấu chiêng của người Êđê cũng hoàn toàn khác so với các dân tộc khác trong vùng văn hoá cồng chiêng Tây Nguyên với lối đánh bằng dùi vào mặt trong của chiêng tạo nên những tiết tấu nhanh, mạnh và phức hợp. Bên cạnh đó, sự góp mặt của trống H’Gơr trong diễn tấu chiêng cũng tạo nên màu sắc âm nhạc hết sức đặc trưng cho văn hoá cồng chiêng Êđê.

Share bài viết:

Share on facebook
Share on twitter
Share on pinterest
Share on telegram

Địa chỉ

Đường 23/3, p. Nghĩa Trung, TP.Gia Nghĩa,

Tỉnh Đăk Nông.

Liên hệ

Phone: (+84) 2613 93 93 93

Share on facebook

2199/QÐ-UBND